Europese ree Capreolus capreolus
Kom meer te weten over het grootste zoogdier in het Brussels Gewest.
Belangrijkste kenmerken
Strikte bescherming op het hele gewestelijke grondgebied (Bijlage II.2.1, Natuurordonnantie)
Observeren, identificeren, ontdekken
De ree wordt vaak verward met het edelhert (dat niet voorkomt in het Brussels Gewest), maar is heel wat kleiner. Hij is in feite de kleinste hertachtige in Europa. Hij heeft een bruinachtige vacht en een eerder grijze kop. Het volwassen mannetje is iets groter dan het vrouwtje en valt op door zijn gewei, dat erg kort is vergeleken met dat van het hert. Een ree heeft geen staart maar een vlek op het achterwerk. De kleur van die vlek kan variëren van wit tot geelachtig, afhankelijk van het seizoen. Deze pluk lichtgekleurd haar noemen we een spiegel en hij dient als waarschuwingssignaal voor andere reeën. De spiegel is hartvormig bij het vrouwtje en boonvormig bij het mannetje. Reeën hebben hoeven met kenmerkende sporen, die soms verward worden met die van everzwijnen.
De isolatie van reeënpopulaties op een terrein met veel wegen zoals het Zoniënwoud belemmert de genetische uitwisseling tussen individuen en kan uiteindelijk leiden tot een afname van de populatie. Werkzaamheden om de verschillende delen van het bos opnieuw met elkaar te verbinden waren noodzakelijk om de invloed van de infrastructuur in het bos te beperken.
Er zijn al twee ecoducten aangelegd, één op het Brusselse deel boven lijn 161, het andere boven Ring 0 (Vlaams Gewest). Die voorzieningen geven wilde dieren de mogelijkheid om zich van het ene gebied in het bos naar het andere te verplaatsen en vergroten op die manier het leefgebied van de dieren.Samen met de afrasteringen die langs de ringweg zijn aangebracht, helpen de ecoducten ook om het aantal gedode wilde dieren door verkeersongevallen terug te brengen.
Biologische cyclus
De bronsttijd loopt van half juli tot half augustus. De territoriale mannetjes hebben hun territorium al in de lente afgebakend. De paring van het mannetje (reebok) en het vrouwtje (geit) leidt tot de bevruchting van een embryo dat zich pas ongeveer vier maanden later in de baarmoeder zal inplanten. Die toestand noemen we de embryonale diapauze en is vrij zeldzaam bij zoogdieren. De dracht zelf duurt slechts vijf maanden en begint rond de maand januari. De kalveren worden geboren in mei-juni. Er zijn één tot twee kalveren per worp. Die kalveren krijgen twee tot drie maanden borstvoeding. Het spenen gebeurt rond oktober-november. De jongen staan op hun eigen poten na een jaar en worden geslachtsrijp in het tweede levensjaar. Een vrouwtje moet ongeveer 20 kg wegen voordat ze jongen kan krijgen.
- Zichtbaarheid: januari tot december
- Voortplanting: midden juli tot midden augustus
- Geboortes: mei-juni
Risico’s op verwarring
Edelhert
Rol in het ecosysteem
Reeën grazen voornamelijk op grassen, knoppen, bladeren en jonge takken.
Reekalveren worden ter wereld gebracht in bossen, maar soms ook in velden in landelijke gebieden.
De Europese ree leeft voornamelijk in bossen en wouden. Hij komt ook voor in weilanden, velden en zelfs grote parken.
Beheren en beschermen
De natuurlijke vijanden van de ree zijn grote carnivoren zoals de wolf en de lynx, die in het Brusselse Gewest niet voorkomen.
De belangrijkste oorzaken van de achteruitgang van reeën in het Zoniënwoud lijken de toename van de recreatiedruk (steeds meer mensen bezoeken het Zoniënwoud) en loslopende honden te zijn: in het Brusselse Zoniënwoud zijn in vier jaar tijd (2019-2022) minstens 32 reeën gestorven als gevolg van aanvallen door honden.
Om deze soort te bevorderen
- Op de toegestane paden blijven tijdens een fiets- of wandeltocht in het Zoniënwoud.
- Honden aan de lijn houden tijdens een wandeling in het bos.
- Rijd rustig op de wegen door het Zoniënwoud.
De geiten werpen hun jongen in de wei, waar ze de eerste weken van hun leven gecamoufleerd in het hoge gras blijven. In Wallonië worden jaarlijks veel kalveren gedood of verminkt tijdens het maaien van het gras, wat in deze periode plaatsvindt. Bij gevaar of ongewone geluiden blijven de herten instinctief roerloos zitten in het hoge gras en zijn daardoor erg kwetsbaar voor de passerende snijstaven.
Risico's verminderen bij het maaien
- Voordat de machine voorbijkomt, kunt u de aanwezigheid van jonge dieren detecteren door de weide met een menselijke beat uit te kammen of door drones te gebruiken die zijn uitgerust met infrarood- of warmtecamera's. Zodra u de dieren heeft ontdekt, verplaatst u ze. Zorg er daarbij voor dat ze niet met menselijke geur worden belast. Bescherm ze tegen roofdieren onder de struiken of aan de rand van het bos.
- Maai langzaam (indien mogelijk 5 km/u, max. 10 km/u) met een centrifugale beweging, zodat het gras kan ontsnappen.
- Het is raadzaam om de maaidatum te verplaatsen naar na half juni of naar april.
-
Zorg dat er aan de rand van het perceel een gebied is waar u kunt schuilen en maai in een mozaïekpatroon, zodat u niet alles in één keer hoeft te maaien.
Rust je machine uit met een scare bar.
Wees u tijdens het maaien bewust van uw omgeving. Als u een ree ziet wegrennen en achterom kijkt, is de kans groot dat er een of meerdere kalfjes in de weide verstopt zitten. - Vermijd zoveel mogelijk het maaien 's nachts.
- Vermijd het gebruik van cirkelmaaiers