Slechtvalk Falco peregrinus
Ontdek deze roofvogel die terug is en die zich verder aan het verspreiden is in het Brussels Gewest.
Belangrijkste kenmerken
Strikte bescherming op het hele gewestelijke grondgebied (Bijlage II.2.1, Natuurordonnantie) ; Natura 2000-soort (Bijlage II.1.1, Natuurordonnantie)
Observeren, determineren, ontdekken
De slechtvalk is een forse vogel met een grote borst. Het mannetje is ongeveer 30% kleiner dan het vrouwtje (grootte van een wilde duif versus een houtduif). De pluimen van de rug zijn donkergrijs en zijn een beetje lichter aan de basis van de staart. De onderkant is gebroken wit met zwarte lijnen. De kaken zijn wit met een dikke zwarte snor. De bek is blauwig zwart, kort en gebogen van aan de basis. Hij heeft zwarte ogen en gele poten. Zijn neusgaten hebben een soort van luchtkleppen waardoor hij de druk kan regelen en kan ademen tijdens zijn waanzinnige duikvluchten. Zijn vleugels zijn puntig en de staart heeft een gemiddelde lengte.
Deze vogel die in de 20e eeuw bijna volledig verdwenen was uit Europa dook in 1990 opnieuw op in het Gewest en nestelt er sinds 2004. Vandaag zijn er 14 nestsites geregistreerd waardoor ons gewest een stad is waar de dichtheid van slechtvalken uitzonderlijk hoog is.
Raadpleeg de kaart met de Natura 2000-soorten
Bekijk ze live
Dankzij het initiatief "Valken voor iedereen" kun je elk jaar enkele paren valken zien nestelen in gebouwen in Brussel. Het is een geweldige kans om deze vogels live te bekijken via webcams!
De slechtvalk staat bekend als de snelste vogel in duikvlucht. Hij kan immers snelheden tot 390 km/u halen!
Biologische cyclus
- Zichtbaar: januari tot december
- Voortplanting: maart tot juli
Het vrouwtje legt gewoonlijk 3 à 4 eieren rond eind maart. Slechtvalken leggen één keer per jaar eieren. Het mannetje en vrouwtje broeden om beurten de eieren uit, maar het vrouwtje spendeert er meer tijd aan dan het mannetje. De incubatie duurt ongeveer 1 maand.
De kuikentjes die in april worden geboren, zullen in staat zijn om te vliegen na 35 à 45 dagen.
De ouders leren hun jongen jagen. Het nageslacht blijft daarom nog gedurende 6 à 9 weken afhankelijk van hen voor eten.
De slechtvalk vangt kleine vogels waar hij in volle vlucht op jaagt, maar hij jaagt ook op grote vogels zoals de houtduif (500gr.). Toch is de tamme duif één van de meest gevangen prooien van deze vogel. De slechtvalk speelt dus een belangrijke rol in het onder controle houden van de duiven in de stad.
In theorie zijn deze vogels overdag actief, maar de Brusselse valken maken gebruik van de lichtverontreiniging en werden bijgevolg ook al ‘s nachts al jagend geobserveerd. Bijgevolg staan op hun menu bepaalde vogelsoorten die ‘s nachts migreren, zoals de kwartel en de zilverplevier.
Risico’s op verwarring
Torenvalk (mannetje)
Torenvalk (vrouwtje)
Rol in het ecosysteem
De slechtvalk is quasi uitsluitend ornithofaag, hij voedt zich dus met vogels.
Hij legt zijn eieren op het substraat zelf van zijn nestsite op een plek die al vanzelf geschikt is.
Beheren en onthalen
In Brussel nest de slechtvalk midden in de stad, in hoge gebouwen. Op een uitsteeksel in de hoogte houdt hij zijn territorium in de gaten en spot hij zijn prooien.
Een (semi)natuurlijke en peristedelijke omgeving die rijk genoeg is aan potentiële prooien dicht bij de gebouwen waar hij nestelt zijn essentieel voor deze vogel.
Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen heeft een lijst opgesteld van minstens 65 soorten prooien in Brussel.
- De slechtvalk heeft al een hoge dichtheid in Brussel: het is niet noodzakelijk om meer nestplaatsen voor hem te creëren.
Om deze soort te bevorderen:
- Bescherm en behoud de bestaande nestplekken.
- Behoud en ontwikkel gevarieerde landschappen bestaande uit open ruimten (velden, parken, weiden, tuinen), maar ook meer bosrijke gebieden die een grote verscheidenheid aan habitats bieden voor zijn prooien.
- Weer pesticiden.
Verplichtingen, verboden... Wat zegt de wet?
Het is verboden om:
- Wilde dieren te vangen, houden of vervoeren.
- Wilde vogels te storen tijdens de nestperiode.
- Hun nesten en eieren te vernietigen, te beschadigen of te verwijderen.
Natura 2000-doelsoort
Kwantitatieve en kwalitatieve behoudsdoelstellingen worden vastgesteld voor elke soort van regionaal of gemeenschappelijk belang die aanwezig is in de Natura 2000-gebieden van het Brussels Gewest.
SBZ I : Zoniënwoud en Woluwevallei
Kwantitatieve doelstellingen
- Behoud van soortenpopulaties van natuurlijke prooien.
Kwalitatieve doelstellingen
- Instandhouding en herstel van een gevarieerd landschap bestaande uit bosgebieden en bosranden evenals uit stadsbiotopen en lineaire landschapselementen.
- Bevorderen van nestvorming op grote gebouwen.
SBZ II : Bossen en open gebieden in Ukkel
Kwantitatieve doelstellingen
- Behoud van soortenpopulaties van natuurlijke prooien.
Kwalitatieve doelstellingen
- Instandhouding en herstel van een gevarieerd landschap bestaande uit bosgebieden en bosranden evenals uit stadsbiotopen en lineaire landschapselementen.
SBZ III : Bossen en vochtige gebieden van Jette en Ganshoren
Kwantitatieve doelstellingen
- Behoud van soortenpopulaties van natuurlijke prooien.
Kwalitatieve doelstellingen
- Instandhouding en herstel van een gevarieerd landschap bestaande uit bosgebieden en bosranden evenals uit stadsbiotopen en lineaire landschapselementen.
- Bevorderen van nestvorming op grote gebouwen.
Lees meer
Gerelateerde soortenfiches
Prooien: kleine tot grote vogels
Predatoren: katten, vossen, grotere roofvogels
.jpg)
