Aziatische hoornaar _{Vespa velutina nigrithorax}

De Aziatische hoornaar is niet significant gevaarlijker dan de Europese hoornaar; hij is niet agressief en veroorzaakt geen overlast als hij alleen is, bijvoorbeeld tijdens het voeden.

Het risico is hoger bij de nesten, die niet verstoord moeten worden om groepsaanvallen te voorkomen, zelfs als het wordt aanvaard dat men zonder gevaar tot op 5-10 meter kan naderen. Houd altijd een veilige afstand van minstens 5 meter!

Er zijn relatief weinig steken geregistreerd. De hoornaar verliest zijn angel niet bij een steek (zoals wespen, in tegenstelling tot bijen), dus het is vaak moeilijk vast te stellen of hij daadwerkelijk verantwoordelijk is voor de aanval: vanwege de media-aandacht kan hij ten onrechte worden beschuldigd. In Frankrijk worden aanvallen vaak geassocieerd met pogingen om nesten te vernietigen door ongetrainde mensen en met niet-aanbevolen methoden.

Het gif van de Aziatische hoornaar is net zo gevaarlijk als dat van wespen: over het algemeen niet erg gevaarlijk, maar het kan bij sommige mensen, met name degenen die al gevoelig zijn voor wespengif, potentieel ernstige allergische reacties veroorzaken. Deze voorzichtigheid is echter ook van toepassing op Europese hoornaars, wespen en zelfs honingbijen.

Aziatische hoornaars spuiten ook gif (tot wel tien centimeter) dat ernstige oogirritatie kan veroorzaken, met mogelijk chronische effecten. In de meeste gevallen verdwijnen de symptomen echter (zoals conjunctivitis). Draag oogbescherming bij het naderen van een nest.

Ondanks een matig gevaar vergroot de toename van de Aziatische hoornaarpopulaties evenredig het algemene risico voor de volksgezondheid.

Er zijn meldingen van predatie op wilde insecten, maar er zijn geen aanwijzingen dat dit een duidelijke impact heeft op hun populaties. Diverse wilde insecten vormen iets meer dan een derde van het dieet van de Aziatische hoornaar in stedelijke gebieden (voornamelijk diptera (vliegen) en andere sociale hymenoptera, vooral wespen).

Er zijn ook waarnemingen dat de hoornaar zich richt op de rupsen van de buxusmot, een vlinder die aanzienlijke schade aanricht in onze parken en tuinen.

Op dit moment is er dus geen specifiek grote en onmiddellijke bedreiging voor wilde soorten geïdentificeerd. De Aziatische hoornaar is een opportunistische jager die zich richt op overvloedige voedselbronnen. Dit gedrag verklaart de aanzienlijke predatie op enerzijds "all-you-can-eat" buffetten zoals wespennesten en anderzijds bijenvolken (Apis mellifera).

Een enkel nest kan meer dan 10 kilo aan insecten consumeren, maar de piek in predatie vindt plaats in de tweede helft van de zomer. Veel insecten hebben tegen die tijd al een groot deel van hun levenscyclus doorlopen. Desalniettemin kan predatie mogelijk een impact hebben op insecten die aan het einde van de zomer verschijnen, met name bepaalde wilde bijen zoals de klimopbij (Colletes hederae).

Directe predatie op hommels lijkt niet significant te zijn, maar wel voldoende om kolonies te verstoren die al worden beïnvloed door verschillende milieuproblemen en concurrentie met honingbijen.

Het belangrijkste risico veroorzaakt door de Aziatische hoornaar is dus gericht op de bijenteelt, vooral aan het einde van de zomer, van augustus tot oktober. De honingbij zou namelijk tweederde van het dieet van Aziatische hoornaars in de stad uitmaken.

Honingbijen zijn over het algemeen weerloos tegen deze nieuwe belagers. Naast directe predatie is vooral de stress die wordt veroorzaakt door de hoornaars schadelijk voor het volk, doordat het de kolonie verlamt en indirect schaadt door het verminderen van de uitgangen van de verzamelaars en dus de oogst van pollen en nectar die nodig is voor het leven van de kolonie.

Tegen de overlast maken imkers zich zorgen. Hoewel deze bezorgdheid begrijpelijk is, mag dit niet leiden tot ondoordachte praktijken!

We willen hier dus benadrukken dat het voorjaarsvallen met verdrinkingsvallen, naast ineffectief te zijn, niet selectief is: koninginnen van wespen of hommels kunnen worden gedood.

Het is mogelijk om bijenkorven in gaaskooien (met een maaswijdte van 5,5 mm) te plaatsen - let op eventuele vergunningen die nodig zijn voor dit type constructie, afhankelijk van de omvang ervan - of om 'hoornaarmaskers' te installeren, die in de handel verkrijgbaar zijn of zelf gemaakt kunnen worden.

Droge vallen (zoals de Red trap, Belgian trap) lijken ook effectief te zijn, maar vereisen dagelijkse waakzaamheid om gevangen hoornaars te verwijderen en eventuele bijvangst vrij te laten.