Beperk en valoriseer uw 'groenafval'

De ladder van Lansink is een prioriteitenschaal voor het beheer van afval in het algemeen.

Voor het beheer van groenafval onderscheiden we meer bepaald 3 methoden in het proces, in afnemende volgorde van prioriteit:

• Preventie: om de hoeveelheid afval die beheerd of afgevoerd moet worden te verminderen, moet worden nagedacht over de inrichting van de ruimte (bijv. plantenkeuze, minder gazons en meer bloemenweiden) en over het beheer ervan (bijv. zones creëren om bepaalde soorten groenafval achter te laten).
• Hergebruik of recyclage: sommige soorten groenafval kunnen worden teruggewonnen en voor andere doeleinden gebruikt, zoals mulchen, vlechten of als voedsel en onderdak voor dieren.
• Composteren: hiermee kunnen bepaalde soorten afval worden afgebroken terwijl er voedzame stoffen voor de bodem worden geproduceerd.

• De eerste stap is dus het voorkomen van afval door de juiste indeling en het juiste onderhoud te kiezen. Als afval niet kan worden vermeden, hergebruik of composteer het dan, afhankelijk van het soort afval.

• Verbranding en storten hebben daarentegen geen plaats in een groen afvalbeheerproces, omdat er verschillende manieren zijn om natuurlijke materialen te exploiteren zonder gebruik te moeten maken van deze milieuonvriendelijke praktijk.

Preventie

Plantenkeuze

Kies een langzaam groeiende grassoort:

Voor zones die vaak worden betreden : Engels raaigras / Cynodon dactylon of handjesgras / rietzwenkgras /Label Rouge ‘Sport en spel’ grasmat/ Label Rouge ‘Ontspanning en plezier’ / Gras voor weinig betreden zones

Voor zones die weinig worden betreden : Hardzwenkgras / gewoon rood zwenkgras / rood zwenkgras met fijne uitlopers.

Ontwerp

• Creëer een bloemend gazon (met gespreid maaien) of een bloemenweide (door 1 of 2 keer per jaar te maaien), om de maaioppervlakte te beperken. De meest natuurlijke gebieden kunnen worden beheerd met begrazing.
• Leg poelen, bloemperken en hagen aan.
• Kies op moeilijk bereikbare plekken voor bodembedekkers en leg een rand aan om invasie van andere plekken te voorkomen. Bodembedekkers omvatten onder meer penningkruid, kleine tijm, heide, kleine maagdenpalm, bodembedekkende vetkruidsoorten, echte marjolein, wolfsmelksoorten, rotsooievaarsbek, hertshooi, dovenetels …

Onderhoud

• Kies voor een doordachte bemesting: in de herfst of in het voorjaar een halve centimeter compost over het gazon zeven.
• Gebruik een mulchmaaier om te maaien zonder op te vangen. Het bovenste deel van het gras wordt in kleine stukjes gesneden, die gelijkmatig over het gazon worden verspreid en daar vergaan, zodat ze als natuurlijke meststof dienen. Denk eraan om bij droog weer te maaien, zodat het maaisel niet samenkoekt.
• Behoud een hoogte van 8 cm vanaf de grond om ervoor te zorgen dat de wortels diep zitten, dat de planten de hitte en de vergeling in de zomer kunnen weerstaan en dat verschillende soorten kunnen bloeien.

Compostering

In combinatie met ander organisch materiaal kunt u gras als compost gebruiken.

Om een goede mix van organisch materiaal te verkrijgen en een goede afbraak te garanderen, moet compost bestaan uit een correcte balans tussen bruine materialen (harde, droge bruine materie - 1/3 van het volume) en groene (zachte, vochtige groene materie - 2/3 van het volume). 

Vochtigheid en verluchting zijn ook fundamentele factoren bij compostering. 

Water toevoegen mag alleen bij aanvoer van organisch materiaal om het vochtgehalte te verkrijgen van een uitgeknepen keukenspons. 

Verluchting zorgt voor geurvrije afbraak en wordt bereikt door de compost een paar keer om te draaien en bruine materie toe te voegen. 

Preventie

Plantenkeuze, ontwerp en onderhoud

• Plant haagheesters met een beperkte groei of kies voor hagen die weinig snoeiwerk vergen
• Vervang hagen door bloeiende struiken die weinig beheer vereisen (en dus weinig afval genereren). Zorg er wel voor dat u de voorschriften voor de grootte van hagen op straat naleeft.
• Voor het onderhoud Zorg ervoor dat u struiken verstandig snoeit.

Hergebruik

• Gebruik het haksel om paadjes aan te leggen, om een speelplein te bedekken of op de bodem van bloemperken. Het is een flexibel materiaal dat de grond waterdoorlatend houdt en plassen beperkt.
• Zorg voor houtstapels die dieren onderdak bieden.
• Gebruik de takken als stokken voor nieuwe aanplantingen.
• Gebruik fijne, vers gehakselde takken om de grond te verrijken (spreid 1 tot 3 cm in de herfst op percelen die in de lente worden bewerkt). We noemen dat gefragmenteerd ramiaal hout (BRF).
• Gebruik de takken om de wanden van een wilgenhut te vormen (zie de specifieke fiche hierover), vlecht latwerk of maak afscheidingen voor planten (zie de specifieke fiche over ‘takkenwallen’).
• Bladeren en naalden kunnen worden gebruikt als grondmulch (zie de specifieke fiche over mulchen) of om een groene muur te vormen tussen fijnmazige betonmatten.

Hoe maak je een gevlochten tuinscherm?

• Zorg voor palen met een diameter van minstens 3 cm, om de muur te ondersteunen;
• Plaats die ongeveer 50 cm uit elkaar. Let op: een kleinere tussenruimte maakt het vlechten moeilijker.
• Vlecht de takken tussen de paaltjes. De takken moeten voldoende soepel zijn zodat ze niet breken.