Over Renature Brussel Contact
nl
Een initiatief vanLeefmilieu Brussel

Help een gewond of bedreigd dier

Dieren lopen allerhande gevaar in de stad. Als u een wild dier of huisdier in nood vindt, blijf dan rustig (om het dier niet te stressen) en volg deze paar tips als u zich om het dier wilt bekommeren.

Foto van een eendje alleen en in gevaar op de stoep

De juiste reacties wanneer u geconfronteerd wordt met een gewond of bedreigd dier


Uit het nest gevallen, vastgekneld in een hek, gewond langs de kant van de weg ... Dieren, groot en klein, hebben ook ongelukken, natuurlijk of als gevolg van onze stedelijke infrastructuur. Als u een gewond dier of een dier in gevaar ontdekt, volg dan deze aanbevelingen!

Technische info

Doelgroep Bedrijven - Particulieren - Overheidinstanties - Professionals
Seizoen Herfst - Winter - Lente - Zomer
Type actie Beschermen
Betrokken ruimte Balkon - Tuin   - Openbare ruimte - Groene ruimte - Gebouw  - Natura 2000 - Speelplaats - Wegen
Niveau Beginnend

De juiste reacties

  • Blijf in ieder geval kalm om het niet bang te maken. 
  • Dwing het dier niet om te eten of te drinken (en geef het zeker geen brood of melk!). 
  • Probeer in geen geval om een dier mond-op-mondbeademing te geven.
  • Vermijd zo veel mogelijk om het dier aan te raken. 
  • Als dat voor zijn veiligheid niet anders kan, draag dan dikke handschoenen of gebruik een handdoek.
  • Plaats het dier indien mogelijk veilig in eengeventileerde doos (met luchtgaten in), beschut in het donker en op een plaats met een gematigde temperatuur. 
  • Contacteer snel een professional.
  • Als het om een wild dier gaat dat niet kan worden opgevangen, breng het dan snel naar het Centrum voor Natuurhulp van Brussel (LRBPO).
  • Was uw handen grondig met zeep nadat u in contact bent geweest met een gewond of ziek dier. Bel bij een beet onmiddellijk het nummer 112. 
  • Sommige dieren hebben een warmtebron nodig (vooral jonge dieren en egels). Plaats in dat geval een warmwaterkruik of een fles met heet water gewikkeld in een doek of handdoek in de doos, om te voorkomen dat de dieren zich verbranden. 

Neem contact op met een professional

Als u een zwerfdier vindt:

  • Voor een kat, neem contact op met de gemeente.
  • Voor een hond, neem contact op met de plaatselijke politie of een erkend asiel.
  • Neem voor andere dieren (geiten, koeien, paarden ...) contact op met de lokale politie.

Help de eigenaar te vinden via het platform ANIMAL RESEARCH.

    Als u een wild dier in moeilijkheden vindt:

    • Neem eerst contact op met het Opvangcentrum voor Wilde Dieren in Brussel: 02 521 28 50.
    • Buiten de openingstijden van het Opvangcentrum, neemt u contact op met devrijwilligers.
    • Neem innoodgevallen (het dier is gevaarlijk voor het publiek of zit vast, in levensgevaar) contact op met noodnummer 112 en vraag naar het reddingsteam voor dieren (animal rescue team).
    Bent u getuige van dierenverwaarlozing of -mishandeling? 

    U merkt dat huisdieren in slechte gezondheids- of hygiënische omstandigheden verkeren: 

    • Als u de eigenaar en de precieze situatie kent, neem dan contact op met de dienst Dierenwelzijn van Leefmilieu Brussel via hun elektronisch formulier.
    • Neem in noodgevallencontact op met de lokale politie. 

    Breng het wilde dier naar een opvangcentrum

    Als de professionals niet direct tussenbeide komen (klein dier, niet-urgente situatie ...), kan het zijn dat u het transport van uw kleine beschermeling zelf moet organiseren.

    Breng het dier naar het Opvangcentrum voor Wilde Dieren in Anderlecht,Veeweydestraat 43 (ook open in het weekend en op feestdagen).

    • Wie zich niet kan verplaatsenkan een beroep doen op een bezorgdienst (via taxi's: 02 349 46 46). Vermeld aan de telefoon de situatie van het dier.
    • In het geval van grote dieren (zwanen, roofvogels, vossen, reeën ...) kan de brandweer het komen ophalen.

    Welke dieren worden toegelaten tot het Opvangcentrum?

    • Zangvogels: mezen, mussen, merels, roodborstjes, kraaien, eksters, enz.
    • Dagroofvogels: buizerd, valken, enz.
    • Nachtroofvogels: bosuil, ransuil, kerkuil, enz.
    • Duivenachtigen: houtduif en Turkse tortel.
    • Watervogels: wilde eend, knobbelzwaan, waterhoen, meerkoet, futen, meeuwen, enz.
    • Haasachtigen: konijn en Europese haas.
    • Andere wilde zoogdieren: vossen, egels, marters, eekhoorns, enz.
    • Reptielen: hazelworm, muurhagedis, levendbarende hagedis, ringslang, enz.

    Huisdieren en invasieve exotische soorten worden niet langer door het Centrum opgevangen.

    Foto van een eekhoorn van een paar dagen oud, gewikkeld in een handdoek en drinkend uit een flesje
    Pasgeboren eekhoorn © Pexels - Pixabay - CC0 License

    Observeer en pas de eerste stappen toe

    Zoogdieren

    fa119_animalblesse_Pexels - Pixabay_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels - Pixabay_CC0 License.jpg
    Pasgeboren eekhoorn © Pexels - Pixabay - CC0 License

    Pasgeboren jong

    • Als u het stoffelijk overschot van de moeder vindt, als het gewond is of de ogen dicht heeft, breng het dan naar het Opvangcentrum.
    • Zo niet, blijf uit de buurt en raak het jong niet aan. De moeder zou het anders kunnen verlaten.
    fa119_animalblesse_Pexels - Pixabay_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels - Pixabay_CC0 License.jpg
    Eekhoorn © Pexels - Pixabay - CC0 License

    Eekhoornjong

    • Als het niet gewond is, gebruik dan handschoenen of een handdoek om het ergens op hoogte te leggen.
    • Als het 's nachts nog steeds op dezelfde plek ligt als waar u het hebt achtergelaten, breng het dan naar het Opvangcentrum.
    fa119_animalblesse_Wikipedia - Mnolf_CC BY-SA 3.0.jpg fa119_animalblesse_Wikipedia - Mnolf_CC BY-SA 3.0.jpg
    Pasgeboren vleermuisjong © Wikipedia - Mnolf - CC BY-SA 3.0

    Jonge vleermuis

    • Ga op zoek naar het nest (te herkennen aan de korrelige, droge uitwerpselen op de grond, als zwarte rijst) en leg het (met handschoenen of een handdoek) bij de ingang van het nest (tenzij het in de volle zon ligt).
    • Als de slaapplaats ontoegankelijk is, plaats dan een doek verticaal in de kartonnen doos waaraan de vleermuis zich kan vastklampen (bijvoorbeeld een sok over een omgekeerd glas) en zet deze bij zonsondergang terug in de buurt van de slaapplaats.
    • Als het dier er na zonsondergang nog steeds is, stop het dan terug in de doos en breng het de volgende dag naar het Opvangcentrum.
    fa119_animalblesse_Pexels – Piotr Kucharzewski_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels – Piotr Kucharzewski_CC0 License.jpg
    Vossenjong © Pexels – Piotr Kucharzewski - CC0 License

    Vos- en marterwelp

    Als u overdag een vos- of marterwelp vindt, neem dan contact op met het Opvangcentrum.

    fouine_13.jpg fouine_13.jpg
    wezel © Wikipedia – Stainmarder_01 - CC BY-SA 2.0

    Vos en wezels

    • Vossen en wezels worden als gevaarlijk beschouwd, dus probeer ze niet te vangen.
    • Als ze in uw tuin blijven, plaats dan een voorwerp tegen een lage muur of heg (tafel, stoel ...) om ze te helpen naar een groene ruimte of open plek te springen.
    • Als ze na 24 uur nog niet weg zijn of als ze niet meer bewegen of vastzitten, bel dan 112.
    fa119_animalblesse_Wikipedia - Jerzystrzelecki_CC BY 3.0.jpg fa119_animalblesse_Wikipedia - Jerzystrzelecki_CC BY 3.0.jpg
    Ree © Wikipedia - Jerzystrzelecki - CC BY 3.0

    Ree

    Als het dier gewond is en niet meer kan ontsnappen, bel dan 112 en leg een handdoek over zijn ogen tot de hulp er aankomt.

    fa119_animalblesse_Pexels - minocre CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels - minocre CC0 License.jpg
    Egel © Pexels - minocre - CC0 License

    Egel

    Als u de egel overdag tegenkomt, of als hij versuft of gewond lijkt, stop hem dan in een doos beschermd tegen vliegen en bel het Opvangcentrum. De egel is een dier dat alleen bij valavond en 's nachts tevoorschijn komt, omdat verplaatsingen overdag zijn dood kunnen betekenen.

    • Raak het niet rechtstreeks aan, want dit kan uw geur overbrengen (draag handschoenen of gebruik een handdoek).
    • Plaats het in een geventileerde kartonnen doos met een doek over zijn hoofd en volg de bovenstaande instructies.

    Vogels

    fa119_animalblesse_Pexels- Mujib Bugti_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels- Mujib Bugti_CC0 License.jpg
    Kuikens in hun nest © Pexels - Mujib Bugti - CC0 License

    Vogeljong

    • Als het niet op de weg ligt en u ziet geen roofdieren, leg het dan met handschoenen of een handdoek in zijn nest en verlaat de omgeving. De ouders zullen zeker terugkomen om ervoor te zorgen.
    • Als het jong al goed bevederd is en er levendig uitziet en als er geen directe roofdieren zijn, laat het dan waar het is of beschut het door het in de hoogte te plaatsen: de ouders zijn waarschijnlijk nog in de buurt!
    • Als het gewond is, als de omgeving vijandig is, of als u het nest niet kunt vinden, leg dan een handdoek in een kartonnen doos (geventileerd of met luchtgaten), leg het kuiken erin en breng het naar het Opvangcentrum.
    fa119_animalblesse_Pexels – Jen Healy_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels – Jen Healy_CC0 License.jpg
    Eendenkuiken © Pexels – Jen Healy - CC0 License

    Eendenkuiken

    • Als het in gevaar is en u ziet de moeder, vang het dan niet maar leid het rustig naar haar toe.
    • Als het ver van het water is, op uw terrein ligt en/of zijn moeder niet in de buurt is, breng het dan naar het Opvangcentrum.
    fa119_animalblesse_Wikipedia - Finch_CC BY-SA 4.0.jpg fa119_animalblesse_Wikipedia - Finch_CC BY-SA 4.0.jpg
    Gierzwaluw (halfvolwassen) © Wikipedia - Finch - CC BY-SA 4.0

    Gierzwaluw

    • Leeft in de lucht; als hij op de grond belandt, kan hij niet opnieuw wegvliegen. Als hij onrustig is, zoek dan een hoge, open plek waar hij kan opstijgen en laat hem los.
    • Als hij gewond is, breng hem dan naar het Opvangcentrum.
    fa119_animalblesse_Pexels - Anthony_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels - Anthony_CC0 License.jpg
    Zwaan © Pexels - Anthony - CC0 License

    Zwaan

    Wordt als gevaarlijk beschouwd vanwege zijn grootte en kracht. Neem onmiddellijk contact op met 112.

    fa119_animalblesse_Pexels – Keith Proven_CC0 License.jpg fa119_animalblesse_Pexels – Keith Proven_CC0 License.jpg
    Fuut © Pexels – Keith Proven - CC0 License

    Fuut

    Zet dit dier niet terug in het water en bel het Opvangcentrum.

    • Vermijd kooien, want die beschadigen de veren.
    • Leg de vogel met behulp van een handdoek in een doos met gaten, houd de vleugels dicht tegen het lichaam en de kop verborgen.
    • Als de vogel op de grond blijft liggen maar er niet gewond uitziet, controleer zijn toestand dan na een uur in de doos zonder hem te storen:  als hij onrustig is, laat hem dan los, als er geen verbetering optrad, breng hem naar het Opvangcentrum.
    • Als hij gewond is, breng hem dan naar het Opvangcentrum.

    Amfibieën

    fa119_animalblesse_Wikipedia – Simon Eugste0r_CC BY-SA 3.0.jpg fa119_animalblesse_Wikipedia – Simon Eugste0r_CC BY-SA 3.0.jpg
    Vrouwelijke bruine kikker © Simon Eugster, CC BY-SA 3.0

    Kikker en pad

    • Kikkers kunnen verdrinken. Plaats ze dus niet in een bak met water of een emmer. Denk erom om ze een helling te geven om uit het water te komen. Plaats daartoe een kleine plank of bundel hout waarlangs ze gemakkelijker de oever kunnen bereiken!
    • Als u kikkerdril vindt, laat hem onaangeroerd. De eitjes zijn beschermd!
    salamandra-salamandra_saxifraga-dirk-hilbers.jpeg salamandra-salamandra_saxifraga-dirk-hilbers.jpeg
    Vuursalamander © Dirk Hilbers, Saxifraga

    Salamander en watersalamander

    Volg de bioveiligheidsmaatregelen voor chytridiomycose zoals beschreven in de salamander fiche. 

    Als het dier niet in shock is, maar in gevaar:  

    • zet het op een beschutte plek (tussen stenen, onder een struik ...) als de buitentemperatuur positief is. 
    • als het dier gewond is, breng het dan naar het Opvangcentrum. 

    Reptielen

    fa119_animalblesse_Wikipedia - Lucarelli CC BY-SA 3.0.jpg fa119_animalblesse_Wikipedia - Lucarelli CC BY-SA 3.0.jpg
    Muurhagedis © Wikipedia - Lucarelli - CC BY-SA 3.0

    Le lézard et le serpent

    • Zorg dat u geen trillingen veroorzaakt. 
    • Een hagedis of hazelworm zonder staart is een normaal en natuurlijk verschijnsel en niets om u zorgen over te maken.
    • Zet het dier op een beschutte plek (tussen stenen, onder een struik ...) als de buitentemperatuur positief is.
    • Als het dier gewond is, breng het dan naar het Opvangcentrum. 
    Foto van een vossenjong in het bos
    Vossenjong © Pexels – Piotr Kucharzewski - CC0 License

    Reageren op de ontdekking van een dood dier

    Er is niets uitzonderlijks aan het vinden van een kadaver van een vogel of een wild dier.

    In dergelijke gevallen is de basisregel van hygiëne dat de beheerder van de site waar het kadaver ligt, het niet mag laten rotten op de site.

    Aangezien sommige soorten beschermd zijn en zelfs wetenschappelijk opgevolgd worden, meldt u de aanwezigheid van het dier best aan Leefmilieu Brussel. Aarzel vooral niet om dit te doen als er meerdere exemplaren van dezelfde soort in elkaars nabijheid worden aangetroffen. Een gezondheids- of infectieprobleem kan de oorzaak zijn van deze uitzonderlijke sterfte! 

    • Raak het dier niet zelf aan.
    • Als het kadaver wordt gevonden in het Zoniënwoud of in een park of groene ruimte beheerd door Leefmilieu Brussel, waarschuw dan de beheerder of neem contact op met de Inlichtingendienst Leefmilieu Brussel (02/775 75 75).
    • Als het kadaver elders ligt, bijvoorbeeld in een gemeentelijk park, op een weg, op privéterrein of langs een privéweg, dan is de gemeentelijke milieuadviseur of de gemeenteambtenaar belast met milieu of openbare netheid verantwoordelijk. Neem contact op met één van hen. 
    Foto van een eekhoorn die gedroogd fruit eet
    Eekhoorn © Pexels - Pixabay - CC0 License

    Verplichtingen, verboden, procedures... wat zegt de wet?

    Het is verboden om :

    • Wilde dieren te vangen, houden of vervoeren.
    • Wilde dieren opzettelijk te storen.
    • De eieren van wilde soorten te vernietigen of te verzamelen.
    • Gewonde of zieke exemplaren te verkopen.
    • Voor opvangcentra: om invasieve uitheemse soorten vrij te laten.

    Het is verplicht om :

    • Een beschermde diersoort te vangen en te vervoeren indien deze in onmiddellijk levensgevaar verkeert en wordt afgezet in een soortgelijke omgeving in de buurt.
    • Een gewonde of verlaten wilde diersoort vangen en naar een erkend revalidatiecentrum brengen, of naar een dierenarts/asiel als het om een huisdier gaat.

    Lees meer

    Gerelateerde soortenfiches

    Gerelateerde actiefiches